Loại quả xưa rụng đầy gốc, trồng cây để lấy vỏ, nay lại thành quả đặc sản nhiều người yêu thích mà khó tìm

Loại quả này có vẻ ngoài giống quả mít nhưng nhỏ hơn nhiều lần, đã từng là thứ quả hoài niệm của nhiều người.

Quả chay là loại quả hoài niệm trong tuổi thơ của nhiều người thuộc thế hệ 8x trở về trước. Loại quả này có vị chua chát, khi chín ruột màu hồng chua chua ngọt ngọt. Đặc biệt hạt chay còn được rang lên ăn béo bùi ngậy ngậy.

Cây chay thuộc dạng cây thân gỗ, thường được dùng để lấy vỏ ăn kèm với trầu cau. Xưa kia người ta trồng cây chay để lấy từng đoạn thân đi bán lấy vỏ ăn trầu cau, và quả chay chỉ là sản phẩm phụ thời nghèo đói ăn tạm cho “vui miệng”.

Thế nhưng bây giờ khi rất nhiều loại hoa quả, kể cả giống quả không phải bản địa du nhập từ Âu Mỹ về, thì nhiều người lại hoài niệm nhớ hương vị quả chay ngày xưa. Quả chay thường có kích cỡ nhỏ, chỉ nằm gọn trong lòng bàn tay, có vị chua nhẹ, thường chín vào mùa thu. Quả chay có vị chua nên thường được sử dụng để kết hợp chế biến các món ăn như kho cá, dầm canh chua, nấu cá…

Quả chay là thứ quả của tuổi thơ nhiều người

Quả chay lúc chín vỏ ngoài vàng ươm, ruột đỏ hồng, hạt màu trắng ngà. Tách đôi quả chay chín, dễ thấy những múi nhỏ căng mọng, khiến người ta liên tưởng tới những múi mít tí hon. Sau khi ăn múi chay thì còn hạt chay mang rang cho chín, khi rang hạt chay thấy thơm và có tiếng nổ tách tách thì bóc vỏ ăn nhân hạt chay sẽ béo béo bùi bùi.

Ngày nay cây chay đã không còn phổ biến vì tục ăn trầu đã ít người ăn, chay cũng không còn nhiều ứng dụng trong đời sống.

Quả chay bỗng lùi về dĩ vãng, còn rất nơi có. Nhiều người lại thương nhớ hương vị quả chay ngày xưa.

Thành đặc sản đắt giá

Ngày nay nhiều nơi thái lát quả chay phơi sấy khô rồi bán. Trên thị trường giá bán quả chay khô lên tới 300.000 đồng mỗi cân. Nhiều người cũng gom mua chay tươi chín ăn để nhớ một thời tuổi thơ. Một số trang điện tử rao bán quả chay tươi lên tới 60-70.000 đồng một cân.

Thế nhưng với nhiều người muốn đặt mua quả chay bây giờ cũng khó tìm. Đôi khi, chúng ta cũng có thể bắt gặp quả chay được bán ở một hàng rau nào đó ngoài chợ, trên chợ mạng nhưng cũng không nhiều.

Quả chay bây giờ rất hiếm, một số người bán chay khô trên sàn điện tử

Theo một số tài liệu thì rễ, vỏ và cả quả đều là những thành phần của rất nhiều bài thuốc trong y học cổ truyền, y học dân gian.  Viện hóa học – Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt nam đã từng thiết lập nhiều công trình nghiên cứu, thử nghiệm toàn diện về những ứng dụng trong y học hiện đại của cây chay Bắc bộ để chữa trị các bệnh lý về xương khớp như chữa trị thoát vị đĩa đệm, điều trị bệnh thoái hóa cột sống, chữa trị thoái hóa đốt sống cổ, điều trị thần kinh tọa, Lupus, nhược cơ…